Dünya İnsan Hakları Günü
10 Aralık 1948 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'ni kabul etmiştir. Bu beyanname, bütün dünyada insan haklarının korunmasını amaçlamaktadır. Birleşmiş Milletler Örgütü'ne üye ülkeler, 10 Aralık tarihini içine alan haftayı İnsan Hakları Haftası olarak kutlamaktadır. Hafta boyunca kişi hakları tanıtılmakta, insanca yaşamanın önemi anlatılmakta ve insan sevgisinin herkese aşılanması için çaba sarf edilmektedir.
'İnsan Hakları' insanlar arasında ırk, din, renk, yaş, cinsiyet ayırımı yapmadan sevgi, saygı, kardeşlik, dostluk gibi duyguları geliştirmeyi öngören ve insanın sırf insan olmak haysiyeti ile sahip olması gereken hakların tümüdür. İnsan hakları, tüm insanların hak ve saygınlık açısından eşit ve özgür olarak doğduğu anlayışına dayanır. İnsan hakları, her bir bireye bağımsız seçim yapma ve yeteneklerini geliştirme özgürlüğü sağlar. İnsanın en önemli hakkı yaşama hakkıdır. Yaşama hakkını düşünme, eğitim-öğretim, çalışma ve iletişim gibi diğer haklar desteklemektedir.
Bu basın açıklamamızda vereceğimiz en önemli mesaj, insan haklarının başkalarının haklarına saygılı olma ve bu hakları çiğnememe zorunluluğu ile dengelenmesi gerekliliğidir. Bir başka deyişle, birçok hakkın yanında bir sorumluluk da bulunmaktadır. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi insanlara hak ve özgürlükleri tanırken, diğer insanların haklarını görmezden gelecek bir hakkı da hiç kimseye vermemektedir.
Otuz maddelik beyannamenin birinci maddesine göre 'Bütün insanlar hür, haysiyet ve haklar bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdana sahiptirler ve birbirlerine karşı kardeşlik zihniyeti ile hareket etmelidirler'. Beyannamenin sonuncu maddesine göre ise 'İşbu Beyannamenin hiç bir hükmü içinde ilân olunan hak ve hürriyetlerin bir Devlet, zümre veya fert tarafından yok edilmesini güden bir faaliyete girişmeye veya bilfiil bunu işlemeye her hangi bir hak gerektirir mahiyette yorumlanamaz'.
İnsan hakları, kişiyi kendi özüyle yaşatacak kurallardır. İnsanın insana hükmetmesi ve onu ezmesi insan onuruna yakışmayan ve kabul edilemeyecek bir davranıştır. Bu tür ayırımların yapıldığı toplumlarda kavga, çatışma, isyan eksik olmamıştır. İnsan haklarına saygı göstermeyen kişi ve milletler asla barışı sağlayamamıştır.
İnsan haklarının beyannamede var olması, hakların tam olarak uygulanmasını sağlamamıştır. Yapılan eksik uygulamalar ve insanın insana yaptığı eziyetler insan kişiliğini zedeler olmuştur. Hak ihlallerine gösterilen bireysel karşı koymalar yeterince etkili olamamıştır. Bu sebeple insan haklarının, artık devletleri yönetenlerin güvencesi altında olması gerektiği düşüncesi kuvvetlenmiştir. Bu yüzden Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'ne uyulması için gerekli yasal düzenlemenin yapılması istenmiştir. Nitekim üye devletlerin anayasalarında beyannamenin ön gördüğü haklar büyük ölçüde yer almakta, bu konuda uluslararası sözleşmeler onaylanmakta ve gerekli yasal düzenlemeler yapılmaktadır.
Türkiye, Birleşmiş Milletlerin kurucu üyelerinden birisi olarak İnsan Hakları Evrensel Beyannamesini ilk onaylayan ülkeler arasında yer almış ve insan hakları konusundaki önemli sözleşmelerin büyük bölümüne taraf olmuştur. Türkiye insan hakları ve temel özgürlükler alanında diğer demokrasilerle aynı değer ve amaçları paylaşmakta olup; insan hakları standartlarının en yüksek düzeye getirilmesi amacıyla son yıllarda birçok önemli adım atmıştır.
İnsan Hakları Günü kutlu olsun
İnsan Hakları Günü kutlu olsun
